دیه، جبران خسارت بدنی
بر اساس اصول حقوقی هیچ خسارتی نباید جبران نشده باقی بماند و اگر کسی باعث ورود خسارت یا ضرر و زیانی به دیگری بشه باید اون رو جبران کنه. قانون و شرع اسلام برای جبران خسارات بدنی و ارش رو تعیین کردند که هرکدومشون شرایط و ویژگی‌های خاص خودش رو داره و من اینجا فقط می خوام راجع به دیه براتون صحبت کنم. قانونگذار میگه دیه مقدار مال معینه و توی شرع اسلام برای جرائم غیر عمدی بر نفس، عضو و منفعت و جرائم عمدی در مواردی که قصاص نداره یا قصاص انجام‌نمیشه، تعیین شده مثلا اگر یک نفر کسی رو بکشه و اولیای دم قصاص نخوان، می‌تونن دیه مطالبه کنند یا در تصادفات رانندگی و حوادث ناشی از کار و سایر جرائم غیر عمدی که منجر به آسیب بدنی یا فوت بشه هم دیه موضوعیت پیدا می‌کند.
نرخ دیه
نرخ دیه هر سال توسط قوه قضاییه تعیین و اعلام میشه. دیه قتل، ئیه یک انسان کامل با رعایت تفاوت های بین دیه زن و مرد در اسلام، اما اینو بدونین که در تصادفات رانندگی این تفاوت ها تاثیری نداره و بیمه دیه رو به صورت کامل پرداخت میکنه چه برای مرد چه برای زن. دیه اعضای بدن که از اونا یه دونه توی بدن وجود داره، معادل دیه کامل و دیه از بین بردن هر یک از اعضای بدن که دو تا از اون توی بدن وجود داره، به اندازه نصف دیه کامله. دیه اعضای بدن به صورت دقیق قانون تعیین شده.
دیه در ماه حرام
یه باور غلطی که در جامعه وجود داره اینه که دیه در ماه حرام دو برابر میشه اما اینطور نیست. اگر هم جرم در ماه حرام اتفاق بیفته و هم فردی که جرم روش واقع شده در ماه حرام فت کنه، یک سوم به میزان دیه اضافه میشه. این تغلیظ دیه یا افزایش دیه صرفاً مربوط به فوته و در باب دیه اعضا اعمال نمیشه.
مهلت پرداخت دیه قتل و نحوه تعیین دیه
مهلت پرداخت دیه قتل عمد یک سال، قتل شبه عمد دو سال هر سال نصف دیه و دیه قتل خطای محض سه سال هر سال یک سوم دیه است اما اگر طرفین بر خلاف این هم توافق کنند، توافقشون معتبره. اصولاً دادگاها دیه رو بر اساس استعلامی که از پزشکی قانونی میگیرن، تعیین میکنن. میزان دیه تو قانون برای کبودی، جراحت سطحی، جراحت عمیقی و هر مورد دیگه ای که ممکنه اتفاق بیفتد به دقت تعیین شده. همیشه نباید خود فرد مرتکب دیگر را پرداخت کنه، گاهی عاقله یعنی پدر، پسر و بستگان ذکور نسبی از جانب پدر پرداخت میکنن و گاهی هم دیه از بیت المال پرداخت می شه مثل وقتایی که قاتل پیدا نشه یا فردی به سبب ازدحام کشته بشه.
دیه جزئیات و مسائل پیچیده و مختلفی دارد که توضیح همه اونا واقعاً نیازمند کلاس های دانشگاهیه اما اگه بخوام خلاصه تا بهتون بگم که چجوری از این موضوع دوری کنید باید بهتون بگم که اول از همه موقعی که عصبانی هستید، خشم خود را کنترل کنید! توی محیط کار پرسنل تون رو ملزم کنید که موارد ایمنی را رعایت کنن! موقع رانندگی حواسمون رو جمع کنیم و قانون را رعایت کنیم و حتماً حتماً حتماً بیمه شخص ثالث رو فراموش نکنیم، چون امروز درگیر شدن با دیه و الزام یه نفر به پرداخت دیه میتونه زندگیامونو کاملا تغییر بده.