اشتباهات رایج در قرارداد های طراحی وب سایت و برنامه نویسی
این روزا که اینترنت نقش پررنگی در زندگی بشر داره و کسب و کارهای مختلف اینترنتی به وجود اومدن، یکی از اختلافات و دعاوی بسیار رایج دعاوی و اختلافاتیه که بین کارفرما و طراحان سایت یا برنامه نویسا به وقوع میپیونده. اگه میخواید بدونید که اشتباهات فاحش هنگام انعقاد قرارداد با طراح و برنامه نویس چیه این متن رو بخونید.
تجارت الکترونیکی باعث شده که ابزار درآمد برای خیلی از افراد، وبسایت، پلتفرم ها و سامانه‌های هوشمند باشه. این افراد دوست دارن که قرارداد طراحی وب سایت یا قراردادشون با برنامه نویس جوری منعقد بشه که استمرار فعالیت وب سایت یا پلتفرم رو در ادامه به همراه داشته باشه. نکته‌ای که وجود دارد اینه که قراردادهای رایجی که بین افراد بسته میشه، منشأ اختلافات زیادی میشه و دلیلش اینه که افراد اشتباهات فاحشی رو تو انعقاد قراردادهای خودشون با طراحان وب سایت و برنامه نویس ها مرتکب میشن. چند مورد از این اشتباهات رایج رو برای شما مینویسیم تا بتونید از عواقب احتمالی بعدی جلوگیری کنید:
اشتباه اول: تعیین وظایف
اولین مورد از اشتباها اینه که متاسفانه وظایف کارفرما و برنامه نویس و طراح وب سایت به درستی تعیین نمیشه. به عنوان مثال کارفرما خیلی وقتا فکر میکنه که صرف قرارداد با برنامه نویس یعنی این که برنامه نویس باید از خرید دامنه گرفته تا کارهای مربوط به سئو، تولید محتوای مربوط به بخش های وب سایت و همه موارد این چنینی بر عهده طراحه، در حالی که خیلی وقتا که پای صحبت طراحا و برنامه نویسا میشینیم میگن که من فقط وظیفه دارم که یک بستر آماده کنم و مسائلی مثل سئو، محتوا یا گواهینامه امنیتی مثل ssl و اینا همگی بر عهده کارفرماست. پس دقت کنین در قراردادهای طراحی وب سایت و برنامه نویسی به درستی وظایف خود تون رو به عنوان کارفرما یا برنامه نویس مشخص کنین.
اشتباه دوم: رایج ترین اشتباه
اشتباه دوم که شاید این اشتباه رو بتونیم اشتباه وحشتناک و رایج ترین اشتباه در قراردادهای طراحی سایت و برنامه‌نویسی بدونیم، بحث فیچرها (Features) است. شما وقتی که میخواین یک قرارداد با برنامه نویس و طراح سایت منعقد کنین، باید بدونین که سامانه و وب سایت مد نظرتون چه ویژگیهای فنی داره؟ دقت کنین کلمه ای مثل "تغییرات" شاید رایج‌ترین کلمه در دعاوی بین برنامه نویسان و طراحان وب سایت با کارفرماست. برنامه نویس مدعیه که تغییرات فراوان پس از قرارداد در پروژه ایجاد شده در حالی که کارفرما معتقده که ویژگیهای حداقلی این وبسایت این فیچرهاست. پس توجه کنین در قراردادها با اضافه کردن بخشی به اسم ضمیمه، تمام فیچرهایی که وب سایت شما لازم داره رو درج کنید. به عنوان مثال ثبت نام کاربر یا این که کارفرما بتونه در قسمت وبلاگ مقاله قرار بده و این قسمت کامنت داشته باشه. بخش مقالات و مثال های از این دست همگی در قسمت ضمیمه ذکر بشه و چه بهتر که حتی اگر میتونید وایرفریم یا در واقع توصیف صفحه رو حتی با یک خودکار و کاغذ بکشید تا بتونید از اختلافات و بحث‌های بعدی جلوگیری کنید.
اشتباه سوم: زمان بندی
اشتباه سوم برنامه زمانبندیه، زمانی که پای صحبت خیلی از کارفرماها میشینی معتقدن که برنامه نویس‌ها و مجریان پروژه‌های فنی غالباً به دلیل ماهیتشون، سر موقع کار رو به کارفرما نمیرسونن. برای جلوگیری از این مشکل جدول زمانی تعیین کنین و اینجوری نباشه که یه قرارداد منعقد کنین بعد برین تا دو ماه آینده روزی که در واقع برای سررسید تعیین کردید بیاید و وبسایت رو طلب کنید. از ابتدای مدت قرارداد یک جدول زمانبندی تهیه کنین تا به صورت هفتگی و مستمر بتونین یک چیزهایی رو از برنامه نویس دریافت کنین، کامنت های احتمالی رو اعمال کنید و این موضوع رو به انتهای قرارداد نندازین. همچنین دقت کنین هر یک از طرفین چه کارفرما چه طراح وب سایت و برنامه نویس، میتونن برای این موضوعات جریمه قرار بدن. مثلاً اگر برنامه نویس بعد از گذشت 30 روز از قرارداد وبسایت رو تحویل نداده هر روز یه مبلغی باید جریمه بده یا حتی کارفرما اگه بعد از تحویل، مبلغ قرارداد رو تحویل نداد روزانه جریمه بشه.
اشتباه چهارم: مالکیت فکری
وب سایتی که طراحی میشه متعلق به چه کسیه یا سورس کد وب سایت آیا متعلق به کارفرماست و در اختیار کارفرما قرار میگیره یا اینکه نه متعلق به طراحه؟ ما در قانون پدید آورنده اثر رو مثل طراح وبسایت کسی می‌دونیم که کلیه مراحل طراحی، تحلیل و پیاده سازی و اجراش رو بر عهده داشته. با برنامه نویس خودتون صحبت کنین و سر موضوع به توافق برسین که آیا سورس کد وبسایت به طور کامل قراره در اختیار شما قرار بگیره یا خیر و اگر پاسخ این سوال خیر است خوب چه تضامینی وجود داره برای این که برنامه نویس در پایان مدت و در ادامه به پشتیبانی بپردازه و تغییرات رو به طور کامل انجام بده؟ پس بحث موضوع مالکیت فکری و بحث حقوق مادی و معنوی وبسایت رو فراموش نکنین.
اشتباه پنجم: عدم افشا و تجاری سازی
اشتباه فاحش بعدی، بحث عدم افشا و تجاری سازی وب سایته. در طول مدت قرارداد اطلاعات فراوانی در راستای فرآیند طراحی وب سایت در اختیار برنامه نویس و طراح قرار میگیره و خوب طبیعتاً این اطلاعات نباید مورد استفاده قرار بگیره پس در قراردادهاتون، بندی رو تحت عنوان عدم افشا و راز داری قرار بدید و همچنین با برنامه نویس یا طراح وب سایت اتمام حجت کنید تا از سورس کد وب سایت برای پروژه‌های دیگر استفاده نشه یا به اصطلاح عرفی مورد تجاری‌سازی واقع نشه. این موضوع خیلی وقت‌ها از سوء استفاده های بعدی جلوگیری میکنه.
دنیای برنامه نویسی و طراحی وب سایت انقدر گسترده است که شاید بررسی قراردادها مرتبط ما رو به اشتباهات فراوانی برسونه اما اشتباهاتی که تو این متن برای شما برشمردیم، اشتباهات رایج و فاحش است که رعایت نمیشه. پس اگه میخواین این قرارداد رو منعقد کنید به این مسائل توجه کنین و از مشاور یا وکیل متخصص استفاده کنید.