اینترنت شبکه جهانی و مجموعه ای از اطلاعات به هم پیوسته است . شما می توانید از طریق این شبکه با یکدیگر ارتباط برقرار کنید، کالا بخرید، محتوا تولید کنید و از محتوای تولید شده توسط افراد دیگر بهره ببرید. این مجموعه اطلاعات از طریق واسطه های اینترنتی در دسترس کاربران قرار می گیرند که به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند:
1- ارائه دهندگان خدمات اینترنتی یا ISP ها
(internet service provider)
ارائه دهنده خدمات اینترنتی شرکتی است که خدماتی را جهت دسترسی کاربران به اینترنت ارائه می دهد، از دسترسی بلاتوقف به اینترنت اطمینان می یابد و ترافیک اینترنتی را هدایت و تنظیم می کند. اما حدود فعالیت این شرکت ها به صرف دسترسی به اینترنت محدود نمی شود و طیف وسیعی از خدمات را در برمی گیرد که از جمله می توان به انتشار اخبار روز ، آب و هوا ، ثبت دامنه ، میزبانی وب و ایمیل اشاره نمود. این واسطه ها در آیین نامه نحوه ی ارائه خدمات اطلاع رسانی و اینترنت مصوب شورای انقلاب فرهنگی ، "رسا" نام گرفته شده اند. این آیین نامه به شرح تکالیف این نوع از واسطه های اینترنتی پرداخته است.
2-ارائه دهندگان خدمات میزبانی یا xSP ها
(host service provider)
ارائه دهنده خدمات میزبانی ، شرکتی است که به ارائه خدمات از طریق اطلاعات ذخیره شده روی سرور میزبان می پردازد. در واقع زمانی که کاربری اطلاعاتی را در رایانه ی شخصی خود آپلود می نماید این اطلاعات از طریق خدمات میزبانی در فضای اینترنت منتشر می گردد. مدیران سایت ها و اپلیکیشن های اینترنتی در این دسته قرار می گیرند. اگرچه این نوع از واسطه ها به صورتی دقیق توسط قانونگذار تعریف نشده اند اما شاید بتوان آنان را در معنایی عام همان "پایگاه اطلاعرسانی اینترنتی" دانست که موضوع آیین نامه ساماندهی فعالیت پایگاه های اطلاع رسانی (سایت های) اینترنتی ایران مصوب هیئت وزیران در سال 1385 قرار گرفته است.
همان طور که ملاحظه گردید تفاوت بین این دو دسته واسطه در ابتدا ممکن است بسیار ساده به نظر برسد. خدمات میزبانی به شما کمک می کند تا در سطحی جهانی به اطلاعات موجود در اینترنت دسترسی پیدا کنید در حالی که رسا ها صرفا دسترسی شما به اینترنت را فراهم می آورند. اما چنانچه اشاره شد فعالیت های این کنشگران در عرصه اینترنت ممکن است با یکدیگر هم پوشانی پیدا کند. برای مثال ممکن است یک رسا علاوه بر فراهم آوردن دسترسی به اینترنت ، تولید محتوا کرده و یا اقدام به میزبانی وب سایت بنماید. این موضوع سبب بروز پیچیدگی هایی حقوقی در حوزه مسئولیت واسطه های اینترنتی شده است و سوالات بسیاری را در خصوص مبنا و مصادیق مسئولیت واسطه های اینترنتی مطرح ساخته است که در ذیل به آن ها پاسخ داده خواهد شد.
ادامه مطلب...